Klik op het pijltje rechts op het tabblad "Wetenschappelijk onderzoek.
¨De Dordtse Affaire¨ Eerste wetenschappelijke publicatie over Dordrecht tijdens WO2 een feit.
¨De Dordtse Affaire¨ Eerste wetenschappelijke publicatie over Dordrecht tijdens WO2 een feit.
21 jaar lang hebben de Max van Pelt Stichting en haar voorgangers zich met andere nabestaanden ingezet voor een eerlijke geschiedschrijving over het verzet in Dordrecht en dan met name de leiding van BS en andere verzetsgroepen. De stukken die werden aangetroffen waren zo schokkend dat onze vice-voorzitter de heer Leentvaar concludeerde dat een historicus dit moest onderzoeken en de stichting heeft haar archief en expertise ter beschikking gesteld voor onderzoek, Dr.Frank van Riet onderzocht eerder de geschiedenis van het Rotterdamse Politiekorps en kende wat Dordtse zaken en wilde hier altijd al iets mee doen en dat heeft hij gedaan. Dr.van Riet heeft er jaren heel veel werk aan gehad en het resultaat mag er zijn. In Oktober komt het boek uit.
Dit is het standaardwerk en eerste wetenschappelijke publicatie over de tweede wereldoorlog in Dordrecht. Op de achterkant van het boek is te lezen dat op een aanzienlijk deel van de Dordtse bezettingsgeschiedenis al vanaf de bevrijding in 1945 een taboe rust. In het boek wordt deze verzwegen geschiedenis onthuld. Tevens toont het aan dat er meer duistere geheimen en onopgeloste mysteries aan de bezetting kleefden dan lange tijd werd gedacht. Tijdens de bezettting ontpopten de drie agenten van de Politieke Politie zich als beruchte en gevreesde handlangers van de bezetter.
Een van hen, Harry Evers, zou een dubbelspel hebben gespeeld terwijl hij in diverse kringen bekend stond als fanatiek Jodenjager en oorlogsmisdadiger. Ook zou Evers op ingenieuze wijze hebben samengewerkt met de top van de illegaliteit. Omdat deze Evers tot het bittere einde steunde, kon hij na de bevrijding schijnbaar moeiteloos het uniform van de Binnenlandse Strijdkrachten aantrekken.
Evers werd zelfs hoofd van het plaatselijke Bureau Nationale Veiligheid, terwijl zijn directe collega's in interneringskampen werden opgesloten. De verschillende groepen binnen de Dordtse illegaliteit raakten tot op het bot verdeeld. Al tijdens de bezetting en ook daarna zou een blijvende en onoverbrugbare kloof ontstaan. Frank van Riet toont met De Dordtse affaire aan dat er nog altijd sprake is van een open wond die, zelfs na vele jaren, niet wil helen."
Promotie
Van Riet is in 2008 gepromoveerd op het proefschrift Handhaven onder de Nieuwe Orde, over de politieke geschiedenis van de Rotterdamse politie tijdens de Tweede Wereldoorlog. In feite heeft hij nu het handelen van de Dordtse Gemeentepolitie onderzocht. In november 2016 publiceerde hij het boek De bewakers van Westerbork, over de organisatie en bewaking van dit Drentse doorgangskamp.
De Max van Pelt stichting was Albert Oosthoek behulpzaam met het leveren van materiaal en informatie voor zijn thesis.
Uit "Nieuw licht op liquidaties" door Dr.Albert Oosthoek.(proefschrift)
"Voor de beschrijving van de geschiedenis van de knokploegen in Zuid-Holland is de auteur Kors (Karel) van Loon verantwoordelijk. Bij het uitbreken van de oorlog was Van Loon (1903-1984) werkzaam als onderwijzer op een christelijkelagere school in Dordrecht.
In april 1944 werd de leider van de LO Dordrecht, Sytze Beinema, gearresteerd en volgde Van Loon hem op. Van Loon en Beinema waren geloofsgenoten en kerkten in de gereformeerde Wilhelminakerk.Van Loon zou in Dordrecht tot aan de bevrijding een prominente rol in het verzet spelen.
In 1947 verscheen zijn boek Verzet in en om Dordt, dat in 1980 ongewijzigd herdrukt werd.
Als
reactie op deze heruitgave verscheen in 1982 van de hand van G.J. (Bob)
de Vries het boek De balans van 'Verzet in en om Dordt'. De Vries die
in de oorlog deel uitmaakte van de LKP in Dordrecht en (later) Rotterdam
was onaangenaam verrast dat het boek van Van Loon ongewijzigd was
herdrukt.
Bob is de zoon van G.J.P.(Oom Gerrit) de Vries die actief
was in het Rotterdamse LO/LKP-verzet en auteur is van het boek Achter de
schermen dat eind 1945 verscheen - straks meer daarover.
Vanaf 1944 stond de Dordtse KP in verbinding met de LKP-Rotterdam en kreeg daarvan opdrachten.
In Verzet in en om Dordt worden volgens De Vries principiële verzetsstrijders belasterd terwijl een voormalige SD-agent de hand boven het hoofd wordt gehouden. Het boek van De Vries is volgens eigen zeggen 'een Verweer' tegen het boek van Van Loon.
Deze SD-agent, Harry (Herman) Evers (1918-1991), zou zich volgens Van Loon hebben ingewerkt bij de Duitsers voor de goede zaak. In de meidagen van 1945 sloot hij zich aan bij de BS en werd hij gedetacheerd bij de geallieerde inlichtingendienst Field Security en hield hij zich bezig met de opsporing van oorlogsmisdadigers.
Van Loon laat echter de uitspraken van het Bijzonder
Gerechtshof
uit 1950 buiten beschouwing, waaruit blijkt dat Evers de vijand en niet
het verzet heeft gesteund. Van Loon treedt voor Evers als getuige à
decharge op en spreekt voor het hof uit dat hij 'elke dag God moest
danken, omdat Hij hem Herman had geschonken'.
Deze collaborateur werd uiteindelijk door het Bijzonder
Gerechtshof tot drie-en-een-half jaar gevangenisstraf veroordeeld.
Evers
was vanaf augustus 1940 werkzaam bij de politie in Dordrecht en blijkt
in 1942 werkzaam te zijn geweest voor de Politieke Recherche en zeer
actief betrokken bij de jodenvervolging. Bij dit politieonderdeel zou
hij naar eigen zeggen voor het verzet gespioneerd hebben.
Ook werd
vastgesteld dat Evers een kwalijke rol heeft gespeeld bij onder meer de
arrestatie op 18 april 1944 van Sytze Beinema die sinds 1943
districtleider van de LO Dordrecht was.
In Verzet in en om Dordt
wordt Evers, die direct na de bevrijding van vele kanten beschuldigd
werd van collaboratie, door Van Loon in zijn hoedanigheid als Chef Staf
van de Binnenlandse Strijdkrachten gerehabiliteerd.
Dit tot grote
ergernis van het voormalig verzet, waarmee Van Loon geen overleg had
gevoerd. Deze gang van zaken was ook de reden dat er vanuit het
voormalig verzet niet of nauwelijks is meegewerkt aan Van Loons boek.
Dit had tot gevolg dat deze mensen, onder wie Bob de Vries, door Van
Loon niet worden genoemd in zijn boek. Volgens De Vries wilde dit deel
van het verzet dat ook niet, omdat deze verzetslieden niet op één lijn
gesteld wilden worden met de collaborateur Evers.
De bezwaren tegen
Verzet in en om Dordt werden als gevolg van dit conflict op papier gezet
ten behoeve van het RIOD, om zo recht te doen aan de waarheid.
Hoe staat de arrestatie van Beinema nu beschreven in Het Grote Gebod? Volgens Grandia-Smits was de arrestatie van Beinema te wijten aan een onderduiker die ondanks de vele waarschuwingen toch de repetities van een zangvereniging bezocht en daar bij een inval door de Landwacht werd ingerekend en bij het verhoor doorsloeg en vertelde van wie hij de bonkaarten had gekregen. Beinema werd op 11 augustus 1944 in Vught gefusilleerd.
In de herdruk van Verzet in en om Dordt (jaren'80) laat Van Loon ook de ware geschiedenis over Evers, die hem op dat moment duidelijk was, buiten beschouwing.
In De Dordtenaar schreef Van Loon geen zin te hebben om met ingezonden brieven op de bezwaren van G.J. (Bob) de Vries te reageren.
